İskilip Keşkeki
İskilip’in Geleneksel Keşkekleri
Çorum’un İskilip ilçesinde, iftar sofralarının vazgeçilmez lezzetlerinden biri olan keşkek, özel fırınlarda tam 8 saat süren bir pişirme sürecinin ardından hazırlanıyor. İskilip’in her mahallesi, keşkek fırınlarıyla dolu olup, bu fırınlar yüzyıllardır devam eden geleneklere ev sahipliği yapmaktadır. İftar saatinin beliriyle birlikte fırınların önünde toplanan vatandaşlar, bu geleneksel yemeği bekleyerek damaklarını şenlendiriyor.
UNESCO’nun Müşahhas Olmayan Kültürel Miras Listesi’nde yer alan keşkek, bu 8 saatlik lezzet yolculuğunun ardından iftar sofralarını süslüyor. İlçenin özgün yemeklerinden biri olarak öne çıkan keşkek, meşhur İskilip dolmasından sonra en uzun pişme süresine sahip ikinci yöresel yemek olma özelliğini taşıyor. Keşkek, yoğun ilgi görüyor ve fırın sahipleri, bu durumdan oldukça memnun görünüyor. Yılda bir ay boyunca çalışan keşkek fırınları, bu süre zarfında en karlı şekilde satış yapabilmek için ellerinden geleni yapıyor.
Keşkek Fırınlarının Hazırlıkları
Her sabah, vatandaşlar keşkek çömleklerini fırınlara getirmeye başlıyor. Her bir çömleğin üzerinde, karışıklığı önlemek için işaretler yer alıyor. Keşkekler pişirildikten sonra, İskilip Kalesi’nde davul ve zurna çalınıyor. Bu müzik sesi, vatandaşların keşkek fırınlarına yönelmesinin habercisi oluyor. Fırınlarda yoğun bir hareketlilik oluşurken, insanlar heyecanla çömleklerini almak için sıraya giriyor.
Keşkeğin Pişirme Süreci
Suna Kanbur adlı bir vatandaş, İskilip’te Ramazan ayının vazgeçilmezi olan keşkek hakkında bilgi veriyor. Kanbur, “Keşkeğin iç malzemelerini evde hazırlarız. İçine soğan, et ve yarmalık keşkek koyarak damak zevkine göre çeşitli malzemeler ekleyebiliriz. Ramazan ayı boyunca 30 gün boyunca sofralarımızda yer alıyor,” diyor. İskilip’te keşkek pişirme süreci, sabah saat 09.00’da başlayıp akşam 17.00’de sona eriyor. Diğer keşkek hazırlayan vatandaşlar ise iç malzeme konusunda farklılık gösterdikleri için, çömleklerin pişme ortamı lezzetlerinin çeşitlenmesini sağlıyor.
Keşkeğin piştiği saati ise, saat 17.00 civarında kaleden yükselen davul sesinin yanı sıra, yapılan anonslar ile öğreniyorlar. Herkes, fırınların önünde sıraya girerek, çömleklerin üzerinde yazan isim ya da numaralar sayesinde kendi keşkeklerini bulup alıyor. İskilip’teki bu gelenek, sadece bir yemek kültürünün değil, aynı zamanda sosyal bir buluşma ve dayanışma şeklinin de simgesi olmuş durumda.
