TÜRKİYE, domates üretiminde en önemli merkezlerinden biri olan İzmir’in Torbalı ilçesinde, kuru domates hasadı için hummalı bir çalışma yürütülmektedir. İzmir Tarım ve Orman Müdürü Mustafa Şahin, Torbalı kuru domatesinin coğrafi işaretli olmasının, uluslararası piyasalarda kabul görmesi açısından büyük bir avantaj sağladığını vurguladı: “Coğrafi işaret, ürünün pazarlanmasına ciddi katkı sağlıyor” ifadelerini kullandı.
Her yıl Temmuz ayında başlayıp, Ağustos ayının ortalarına kadar süren kuru domates hasadı, günün ilk ışıklarıyla başlamaktadır. Sabah saatlerinde toplanan domatesler, kamyonlarla sergi alanlarına taşınmakta ve burada kurutma işlemi yapılmaktadır. Kurutulan domatesler, soğuk hava depolarına aktarılmakta ve talebe göre ambalajlanarak yurt içi ve yurt dışı pazarlarına sunulmaktadır. İzmir’in Türkiye’deki en önemli kuru domates üretim merkezlerinden biri olduğuna dikkat çeken Mustafa Şahin, bölgede hem sanayi tipi hem de kurutmalık ve salçalık domates üretimi yapıldığını belirtmiştir. Ayrıca, bölgenin ikliminin hem üretime hem de kurutma işlemlerine büyük katkılar sağladığını ifade etti.
‘ÜRETİMDE DÜŞÜŞ YOK’
Sanayi tipi domates üretiminin Türkiye genelinde en çok Bursa, Manisa ve İzmir‘de yapıldığını aktaran Şahin, “Geçen yıllara göre üretimde bir düşüş yok; bir önceki yılla aynı seviyelerde” dedi. İzmir’de toplamda 16 ilçede domates üretimi gerçekleştirildiğini belirten Şahin, en fazla üretimin Kınık, Torbalı ve Bayındır ilçelerinde yapıldığını vurguladı. İzmir’in toplam 114 bin dekarlık bir alanda yıllık yaklaşık 920 bin ton sanayi tipi domates üretildiğini söyledi. Üretimin pazar değeri bulunan ürünlerin çoğunun kurutmalığa, şekil bozukluğu yaşayanların da salçalık sektörde kullanıldığını ifade etti.
Mustafa Şahin, Torbalı domatesinin coğrafi işaretli olmasının, uluslararası piyasalarda kabul edilmesi açısından büyük önem taşıdığını belirtti. 2024 yılı itibarıyla İzmir’de yaklaşık 6,5 milyon ton sanayi tipi domates üretilecek olmasının öngörüldüğünü ifade eden Şahin, “Bu yıl bir önceki yıla göre üretimimizde hemen hemen hiçbir fark yok” dedi ve 2025 yılı için de benzer bir rakam beklediklerini ifade etti. Ülkemizde özellikle yurt dışındaki talepler doğrultusunda üretimde yüzde 15 civarında bir artış yaşandığının altını çizdi.
‘DAHA İYİ BİR KALİTE VE TAT ELDE EDİYORUZ’
Domates üreticisi Kemal Saygıner, hasadın 15 günü geride kaldığını belirterek, “Her sabah 05.30’da güneşin doğuşuyla başlayıp, akşam güneşinin batışıyla biten uzun ve sıcak bir mesai sürdürüyoruz” dedi. Şu ana kadar 3,500 ton yaş domates hasat ettiklerini kaydetti ve önlerinde hâlâ bir o kadar daha domatesin bulunduğunu ifade etti. Günlük olarak 20 kamyon domates hasat etmeye çıktıklarını ve bu domateslerin çulların üzerine indirildikten sonra, ortadan ikiye bölünerek tuzlandığını söyledi. Daha sonra, kurutma işleminin ardından bu domateslerin işletmeye gönderildiğini ekledi.
Saygıner, “Domatesler, talebe göre ambalajlanıp ihracata sevk ediliyor. Öncelikle Amerika, Kanada ve Brezilya‘ya; ardından Polonya